woensdag 20 januari 2016 / NRC Handelsblad & nrc.next / Foto: Wikipedia

Krant / Interview Sebastian Thrun

Mister Moonshot

Sebastian Thrun (48) richtte onderzoekslab Google [X] op en ontwikkelde Google Glass. Hij is uitsluitend bezig met uitvindingen die de wereld veranderen.

 

Een blik op zijn CV doet je duizelen. Sebastian Thrun (48), hoogleraar computerwetenschappen aan Stanford University, werd tien jaar geleden in één klap beroemd door de roboticawedstrijd DARPA Challenge te winnen met een functionerend prototype van een zelfrijdende auto. Hij zette het project voort bij Google, terwijl hij aan de universiteit onderzoek bleef doen naar onder meer smart home-technologie en vroege opsporing van kanker met behulp van big data. In 2011 richtte hij daarnaast het bedrijf Udacity op, dat via online colleges onderwijs wil democratiseren. Vorige week kreeg hij een eredoctoraat van de TU Delft.

 

‘Mister Moonshot’, wordt Thrun genoemd. ‘Moonshot’ is een term bedacht door Google-oprichter Larry Page voor projecten die – áls ze slagen – grote maatschappelijke impact hebben. Thrun richtte bij Google het geheimzinnige onderzoekslab Google[X] op, waar uitsluitend wordt gewerkt aan ‘moonshots’. Onder zijn leiding werd naast de zelfrijdende auto onder meer gewerkt aan Google Street View, computerbril Google Glass en drones en luchtballonnen die afgelegen gebieden met internet verbinden. De projecten werden geprezen wegens hun innovatieve karakter, maar ook verguisd wegens gevreesde gevolgen voor veiligheid en privacy.

 

Een Duits accent in Silicon Valley

 

Thrun spreekt met een sterk Duits accent, maar ademt verder in alles het technologisch optimisme van Silicon Valley. „Ik wil werken aan projecten die technisch grensverleggend zijn én de wereld verbeteren”, vertelt hij tijdens een lunch in een universiteitsgebouw in Delft. „Neem zelfrijdende auto’s. In 2004 werd dat beschouwd als sciencefiction – collega’s waarschuwden mij zelfs dat ik mijn carrière niet op het spel moest zetten met zo’n riskant project.”

 

Maar Thrun had goed gegokt: ruim tien jaar later werken zowel traditionele autofabrikanten als nieuwkomers als Google, Uber, Lyft en Tesla aan zelfrijdende auto’s. „Zelfrijdende auto’s kunnen het aantal verkeersdoden van 1,2 miljoen per jaar drastisch terugbrengen”, aldus Thrun. „Ook is bezit niet meer nodig – als je ergens heen bent gereden, kan de auto iemand anders vervoeren. We hebben minder auto’s nodig – wat goed is voor het milieu – en we zijn eindelijk van al die lelijke parkeerplaatsen af.”

 

Zie hier Thruns Ted-Talk over zelfrijdende auto's

 

Technologie gaat de wereld verbeteren, denkt Thrun. „Ik geloof dat we in de toekomst kanker kunnen genezen, dat we vliegende auto’s krijgen, dat er nog allemaal uitvindingen komen die ons voorstellingsvermogen te boven gaan.” Toch maakt hij zich zorgen. „De snelheid waarmee kunstmatige intelligentie zich ontwikkelt, gaat sneller dan mensen kunnen leren. Moet je je voorstellen wat dat betekent! Voor de arbeidsmarkt, voor de samenleving.”

 

Middeleeuwse toga’s

 

Van al zijn projecten verwacht Thrun daarom dat hij de grootste maatschappelijke impact kan hebben met Udacity, het door hem opgerichte bedrijf voor online onderwijs. Het huidige onderwijssysteem is verouderd, zegt hij. „Kijk naar vandaag: ik krijg een eredoctoraat uitgereikt door mannen in middeleeuwse toga’s! Dat is exemplarisch voor hoe verouderd ons onderwijssysteem is. Het uitgangspunt is dat je op jonge leeftijd één vak leert dat je de rest van je leven uitoefent. Zo zit de wereld niet meer in elkaar.”

 

Om in de toekomst te kunnen functioneren, moeten mensen technologie begrijpen, meent Thrun. En bovenal flexibel zijn: de ontwikkelingen gaan zo snel dat voortdurende bijscholing nodig is. „Ze zeggen wel: ‘geef een man een vis en hij heeft voor een avond te eten, leer hem vissen en hij kan de rest van zijn leven eten’. Precies dat hoop ik te bereiken met Udacity: zoveel mogelijk mensen in staat stellen om technologische en maatschappelijke veranderingen bij te benen – en in het beste geval: er zelf aan bij te dragen.”

 

In 2011 bood Thrun via Stanford bij wijze van proef een gratis vak over kunstmatige intelligentie aan. Prompt meldden zich 160.000 studenten uit 190 landen. Thrun: „Het was zó overweldigend. In plaats van een zaal met tweehonderd studenten, kon ik opeens de hele wereld bedienen. Ik dacht: waarom zou ik nog op de oude manier lesgeven?”

 

Toch heeft Thrun het idee van gratis online colleges, ‘massive open online courses’ (MOOC’s) genoemd, inmiddels losgelaten. De uitval onder studenten bleek groot: nog geen 10 procent rondde deze vakken succesvol af. Bovendien bleken dat vooral mensen die al hoger onderwijs hadden genoten. „MOOC’s bleken weinig effectief. De vorm was ook niet echt vernieuwend: filmpjes van colleges die waren bedoeld voor een traditionele universitaire setting.”

 

Udacity richt zich nu op ‘nanodegrees’: technische opleidingen van enkele maanden, waarbij de studenten een specifieke vaardigheid leren, bijvoorbeeld een programmeertaal. Naast colleges en opdrachten krijgen de studenten persoonlijke feedback van mentoren. Studenten betalen 200 dollar per maand. De rest van de kosten wordt gedekt door techbedrijven zoals Google, Facebook en Cloudera, die via het programma hopen nieuwe werknemers te rekruteren. Die bedrijven zijn ook betrokken bij het opstellen van het curriculum. „Het vooruitzicht op een baan zorgt ervoor dat studenten veel meer betrokken zijn”, aldus Thrun. „Op dit moment rondt 60 procent een cursus succesvol af.”

 

Taxichauffeur voor Uber

 

Udacity’s nanodegrees zijn niet overal positief ontvangen: in plaats van gratis onderwijs voor de massa, biedt Thruns startup nu betaalde opleidingen in dienst van bedrijven. Maar Thrun heeft zijn idealisme niet over boord gegooid, bezweert hij. „De economie wordt steeds flexibeler en on-demand. Ik wil mensen zo goed mogelijk in staat stellen om daarin mee te gaan. Een op de praktijk gerichte aanpak werkt daarvoor beter dan academische colleges.”

 

Om de on demand-economie zelf te ervaren, werkte hij kort als chauffeur bij Uber. Hij is enthousiast: „Ik hoefde geen opleiding of vergunning te regelen, ik hoefde geen dure auto aan te schaffen, maar kon in een mum van tijd aan de slag. Van carrière switchen was nog nooit zo makkelijk.” Zijn taxichaffeurs binnenkort niet overbodig, door de opkomst van zelfrijdende auto’s? Thrun haalt zijn schouders op: „Ach, dat duurt nog wel even. En tegen die tijd kunnen chauffeurs zich makkelijk laten omscholen.”

 

 

****

Sebastian Thrun (1967, Sollingen, Duitsland), is autoriteit in kunstmatige intelligentie en robotica. Hij is hoogleraar Computerwetenschappen aan Stanford University.

In 2007 stapte hij over naar Google, waar hij werkte aan de ontwikkeling van zelfrijdende auto’s en het onderzoekslab Google[X] oprichtte. In 2011 begon hij de educatie-startup Udacity.